Merhaba arkadaşlar, bugün konumuz Hidrojenli Araçlar Nasıl Çalışır ve ne gibi avantajları ve dezavantajları var bunlardan bahsedeceğim.
Hidrojen şu aralar tekrar popüler olan, çok konuşulan yakıtlardan bir tanesi ama dünyada farklı, bizde biraz daha farklı şekillerde konuşuluyor. Dünyada olan şey hidrojenle çalışan otomobiller. Bizde daha çok hidrojenle yakıt tasarrufu cihazları vesaire gibi şeyler konuşuluyor.
Asıl konumuz olan, hidrojenle çalışan otomobillere baktığımızda bu genelde biraz yanlış anlaşılıyor. Sanki hidrojen, bir yakıt olarak kullanılıyormuş gibi düşünülüyor. Ama bu hidrojenle çalışan otomobillerde, herhangi bir içten yanmalı motor, benzinli, dizel gibi bir içten yanmalı motor bulunmuyor. Bunlar aslında tamamen elektrikli otomobiller bütün gücü elektrik motorları ile üretiyorlar. Herhangi bir yakıt kullanmıyorlar. Burada hidrojenin görevi, aslında pil gibi kullanılıyor olması.
Yani bir enerji deposu olarak kullanılıyor, ama böyle bizim normal otomobillerimiz deki gibi benzin gibi, lpg gibi motora göndereyim, orada onu yakayım bu şekilde enerji üretimi gibi bir durum söz konusu değil. Elektrik üretmek için kullanılıyor. Aslında biraz böyle elektrikli otomobiller ile içten yanmalı motorlu otomobillerin karışımı gibi bir şey. Normal bir istasyona gidip yakıt doldurur gibi hidrojen dolduruyorsunuz, ama bununla elektrik motorlarını çalıştırıyorsunuz. Peki bu nasıl oluyor?
Hidrojenli Araçlar Nasıl Çalışır
Yakıt hücresi denen bir teknoloji var. Bununla hidrojeni elektriğe çevire biliyorsunuz ve çevirdiğiniz elektrik ile doğrudan motorları sürmek için kullanabiliyorsunuz. Çok yeni bir teknoloji değil aslında, bayağı bir zamandır var. Ancak özellikle son zamanlarda Toyota‘nın bu konu üstüne düşmesi, yatırım yapması ile birlikte tekrar gündeme oturdu. Bu yakıt hücrelerini geliştirerek, bu otomobillerin uzun menzil gidebilen bir hale getirdiler.
Yakıt hücresine baktığımız zaman, çok karmaşık bir yapısı yok. Bir tarafında platinden oluşan bir bölüm var ve hidrojen bu platine gönderiliyor. Burada hidrojen molekülü elektrona ayrılıyor h2 formunda bir molekül iken 2 tane hidrojen atomuna ayrılmış oluyor.
Bu süreçte de elektronlar boşa çıkmış oluyor. Bu elektronlarda elektrik üretmek için kullanılıyor doğal olarak. Elektrik motoruna gönderilip, orada direk bir enerjiye çevriliyor. Yakıt hücresinin ortasında ise zar ya da filtre diyebileceğiniz bir bölüm var. Bu bölüm sadece pozitif yüklenmiş elementlerin geçmesine izin veriyor. Biraz önce elektrondan ayrıldığı için pozitif yüklenmiş olan hidrojen atomları da bu zardan geçebiliyor.
Onun dışında herhangi bir şey geçmiyor. Yakıt hücresinin karşı tarafına ulaştığında ise burada normal hava kullanılıyor. Havanın içindeki oksijen ile hidrojen burada birleşerek suya dönüşüyor ve bu işlemin sonunda, hem elektrik üretmiş oluyorsunuz, hem de su üretmiş oluyorsunuz. Daha sonra da bu suyu egzozdan atıyor.
Egzozdan su çıkarması (SIFIR EMİSYON)
Az önce bahsetmiş olduğumuz formüle bakarsanız eğer. Bu otomobillerin egzozundan bildiğiniz su çıkıyor, altına böyle bardak falan koyarsanız çoğu zaman içinde su ile doluyor. Akaryakıtla çalışan içten yanmalı motorlarda olduğu gibi, egzozdan karbondioksit ya da azot oksit gibi zehirli gazlar çıkmıyor. Herhangi bir kurum vesaire çıkmıyor bu işlemin sonucunda çıkan tek şey bildiğimiz su. O yüzden bu otomobillere de çevreci ve sıfır emisyonlu otomobiller deniyor.
Çünkü az önce anlattığım gibi, herhangi bir çevreye zararları olmuyor suyu dışarı vermekten başka. Hidrojen tamamen pil gibi kullanıyor dedik, ama yine de bunun yanında ufak da olsa bir batarya kısmı var. Bu da fren geri kazanımı için kullanılıyor. Nasıl ki elektrik motorlarına elektrik gönderdiğiniz de bir hareket enerjisi alıyorsanız bunun tersi de mümkün.
Elektrikli Otomobillere Göre Avantajı Nedir?
Kullanıcı açısından en büyük avantajı, pilleri şarj etme gibi bir derdiniz olmuyor. Normalde ev elektriği kullandığınız zaman, standart bir TESLA‘yı şarj etmeniz 3, 5 saat falan alabiliyor. Hızlı şarj istasyonlarında da yarım saat civarı bir şey de şarj edebiliyorsunuz. Ama bu normal akaryakıtlı bir otomobil gibi, direk bir benzin istasyonuna gidip doldura bildiğiniz için yaklaşık 5 dakika içinde depoyu komple doldurabilirsiniz.
Şu an yaygın olarak Toyota‘nın bir otomobili var Toyota Mirai isimli bir otomobil çıkardı hidrojenle çalışan ve bunun deposunu kendi söylediği 3-5 dakika aralarında doldura biliyorsunuz. Aşırı büyük de bir tank değil bu. Bataryalar gibi otomobilin altını komple kaplamasına gerek olmuyor.
5 kilogram hidrojen alabiliyor ve bu hidrojenle 485, 500 kilometre menzille ulaşabiliyor. Benzinlikler den alabiliyorsunuz dedim ama şu an çok fazla yaygın değil. Avrupa ülkelerinde Amerika’da satan bazı yerler var direkt pompadan hidrojen doldura bildiğiniz. Türkiye’de var mı bundan emin değilim. Ama çok yaygın değil doğal olarak.
Hidrojenli Otomobillerin Dezavantajları || Hidrojenli Araçlar Nasıl Çalışır
Bunlardan bir tanesi hidrojenin sıvılaştırılarak depolanmıyor oluşu. LPG baktığımız zaman mesela sıvılaştırılır gaz halinden sıvı hale geldiği için çok daha az yer kaplıyor, otomobilin deposunda bu şekilde tutabiliyor. Hidrojende bu pek mümkün olmuyor. Tabii ki hidrojeni sıvılaştırabilirsiniz ama bunun için -255 dereceye inmeniz gerekiyor.
Bu da çok düşük bir sıcaklık ve bu sıcaklığa düşmek için, enerji harcamak da gerekiyor. Doğal olarak sıkıştırılmamış gaz halinde depolanıyor. Eğer ki sıvılaştırılabilir seydi aynı depoya koyduğumuz hidrojenle çok daha uzun kilometreler gidebilirdiniz. Bu üç beş katına kadar çıkabilirdi. Bu yüzden menzil açısından sorunu olabildiğinden fazla tercih sebebi olmayabiliyor.
Bu yazımızda eğer eksik bir bilgi verdiysek affınıza sığınarak yorumlarda belirtebilirsiniz. Herkese iyi günler dileriz arkadaşlar. Hidrojenli Araçlar Nasıl Çalışır makalesini şimdilik burada bitirmekteyiz, eğer ilerde bu teknoloji, gelişir ise burayı tekrardan güncellemek ten çok mutlu oluruz.
Tesekkürler