Cuma, Mart 15, 2024
Ana SayfaEnjeksiyonEnjeksiyon Nedir? Enjeksiyon Çeşitleri Nelerdir?

Enjeksiyon Nedir? Enjeksiyon Çeşitleri Nelerdir?

Enjeksiyon Nedir ? Enjeksiyon farklı alanlarda duyabileceğiniz bir kelime ancak araçlarda temel görevi, aracın motoruna yakıt göndermektir. Araçlarda motora yakıt gönderdiğimiz sisteme enjeksiyon denmektedir.

Arabalarda Enjeksiyon Nedir Tanıyalım

Birkaç farklı çeşidi bulunmaktadır. Eskiden bu işi karbüratörler yapardılar. Günümüzde karbüratör hala kullanılsa da artık verimli değildi çünkü yakıt ve hava karışımını el ile ayarlamak gerekiyordu. Yüksek bir rakıma çıktığınızda oksijen seviyesi değiştiği için araç daha fazla yakıt yakmaya başlıyor ve ayar gerektiriyordu. Ancak 1990’lı yıllarda yeni yeni oturmaya başlayan enjeksiyon sistemi günümüzde mükemmel bir duruma geldi, bu nedenle hava ve yakıt karışımı sensörler ile alınan verilere göre elektronik bir beyin tarafından ayarlanıyor.

Siz gaza bastığınız zaman motorun beyni (ECU), çeşitli sensörlerden veri alıyor ve bu verilere göre sizin ne kadar yakıt ihtiyacınız olduğuna karar veriyor. Arabaya yazılım atarak bunları değiştirebilirsiniz.

Ancak fabrikada en iyi yazılım zaten mühendisler tarafından yapılıyor. Ancak aracım fazla yaksın ama güçlü olsun derseniz de, bu işin eğitimini alan kişilerce yapabilirsiniz. Bu yazımızda enjeksiyon nedir sorusuna en iyi yanıtı verebilmek adına yabancı forumlardan aldığım bilgileri de sizinle paylaşmaya çalışacağım.

ECU Araç Beyni Örnek Görsel
ECU Araç Beyni Örnek Görsel Enjeksiyon Nedir

Enjeksiyon sisteminde bulunan ve arıza verdiğinde hangi sensörlere bakmalıyız buna bakalım. Aşağıda enjeksiyon sisteminin temel sensörleri bulunmaktadır.

MAF (Kütle Hava Akış) Sensörleri 

ECU’ya motora giren hava hacminin verilerini gönderir.

Oksijen sensörleri 

Egzozdaki oksijen miktarını izler, böylece ECU yakıt karışımının ne kadar zengin veya fakir olduğunu aktarır ve buna göre ayarlamalar yapabilir.

Gaz kelebeği konum sensörü

Gaz kelebeği valfi konumunu izler (motora ne kadar hava gireceğini belirler), böylece ECU, yakıt oranını gerektiği gibi artırarak veya azaltarak değişikliklere hızlı tepki verebilir.

Soğutucu sıcaklık sensörü 

ECU’ya motorun ne zaman uygun çalışma sıcaklığına ulaştığını belirlemesini sağlar.

Voltaj sensörü 

Arabadaki sistem voltajını izler, böylece voltaj düşüyorsa ECU rölanti hızını yükseltebilir.

Manifold mutlak basınç sensörü 

Emme manifoldundaki havanın basıncını izler. Motora çekilen hava miktarı, ne kadar güç ürettiğinin iyi bir göstergesidir; ve motora ne kadar fazla hava girerse, manifold basıncı o kadar düşük olur, bu nedenle bu okuma ne kadar güç üretildiğini ölçmek için kullanılır.

Motor devir sayısı sensörü 

Krank sensörü olarak da geçer en doğru motor devrini ölçmeye yarar.

ECU tüm bunları birleştiriyor, çeşitli hesaplamalar yapıyor sizin ne kadar güce ne kadar tork’a İhtiyacınız olduğunu hesaplıyor ve ona göre yakıtı enjektörlere gönderiyor. Enjektörlerde pistonun içine püskürterek yanmayı gerçekleştiriyor. Sizlere ilerleyen bölümlerde Enjeksiyonlu motorun faydaları hakkında da bilgi ileteceğiz.

Kaç Çeşit Enjeksiyon Sistemi Vardır ve Görevleri Nelerdir? enjeksiyon nedir?

Temel olarak iki farklı enjeksiyon sistemi var.

1.Port enjeksiyon – Enjeksiyon Nedir

Sökülmüş bir enjeksiyon resmi Enjeksiyon Nedir
Sökülmüş bir enjeksiyon resmi Enjeksiyon Nedir

Bu biraz daha geri teknoloji biraz daha düşük güç üreten motorlarda kullanılır. Daha çok atmosferik lerde kullanıyor Port enjeksiyon buda şu demektir. Yakıt silindirin içine doğrudan gönderilmez, onun yerine emme manifolduna gönderilir. Emme manifolduna enjektörler yakıtı püskürtür. Burada hava ile yakıt karışır arkasından emme valfi açılır ve piston Bu karışımı direk içeri çeker

Bu benzinli arabalarda kullanılan daha atmosferik daha düşük güç üreten otomobillerde kullanılıyor.Yeni nesil turbolu araçlarda bunu pek göremiyoruz daha çok direkt enjeksiyon kullanılıyor.

Bu sistemin bir kaç parçası daha var, onlardan da bahsedeyim. Birincisi yakıt pompası çok yüksek basınçlara çıkan bir pompa değil, yaklaşık 5 6 bar civarı bir basınca çıkartıyor yakıtı daha sonra bunu basıncı dengeleyen bir regülatörden geçiriyor, yüksek ya da daha düşük olmasın diye o regülatörden geçtikten sonra ortak bir hattın üzerine, yani aslında bir boru ama içinde yakıt sabit basınçta bulunuyor 5 6 Bar civarı bir basınç oluyor. Bütün enjektörler o hatta bağlı ihtiyacı olan enjektör direkt buradaki basınçlı yakıtı emme manifolduna doğrudan püskürtüyor.

Bu sistem daha az kompleksli olduğu için, daha basit bir yapıda olduğu için daha ucuz ve üretmesi de daha kolay, o yüzden çok teknolojik araçlarda kullanılmıyor.

2.Direkt Enjeksiyon

Enjeksiyonun motor üzerinde konumu
Enjeksiyonun motor üzerinde konumu Enjeksiyon Nedir

ikinci enjeksiyon sistemi ise direkt enjeksiyon. Bu sistemin Port enjeksiyonundan farkı yakıt emme manifolduna değil doğrudan silindirin içine yollanıyor.

Bazı avantajları var günümüzde Turbo benzinli bütün motorlarda neredeyse bu sistem kullanılır.

Dizellerin hepsi zaten bu sistemle çalışır.

Bu sistemde de yakıt pompası var yine, ama Port enjeksiyondan farklı olarak, daha yüksek basınçlara çıkartıyor yaklaşık 200 bar civarına çıkartıyor yakıtı ve yine bir regülatörden geçip, arkasından yine ortak bir hatta bu basınçlı yakıtı depoluyor yine enjektörler kullanılıyor. Bu sistemde emme manifoldundan değil doğrudan silindirin içine yakıt püskürtüyor. Bununda çeşitli avantajları var;

Birincisi Port enjeksiyonda yakıtı gönderebileceğiniz zaman, yani sadece emme zamanından önce yollayabilirsiniz ama bu sistemde direkt bağlı olduğu için emme zamanında, sıkıştırma zamanında ve yine genişleme yani güç alırken arkadan ufak bir yakıt yollayarak ekstradan güç kazanabilirsiniz.

Bunun Benzinli motorlar için ekstradan bir avantajı oluşuyor, hava yakıt karışımı sıkışmaya başladığı zaman piston yukarı çıkarken siz biraz daha yakıt enjekte edebilirsiniz piston içine gönderebilirsiniz ve benzin buharlaşırken ortam ısısını çekecektir doğal olarak, İçerideki karışımı soğutacaktır.

Ekstra bir soğutma sağlar ve biraz daha yüksek sıkıştırma oranlarına çıkmanızı sağlayabilir. Yada motorun o anki durumuna göre, birden fazla enjeksiyon yapmak gerekebilir. Sıkıştırma anında birden fazla enjeksiyon yapabilirsiniz yaklaşık 8 defa ya kadar çıkabiliyor. Bu yüzden yeni nesil araçlarda ve motosikletlerde bu enjeksiyon sistemi kullanılmaktadır.

Araba enjeksiyon fiyatları

Arabalarda enjeksiyon fiyatları model model değişebilmekte ancak örnek vermek gerekirse yeni model bir aracın enjeksiyon sistemini sıfırlamak 2 bin TL bulurken temizletmek ise 1200 TL seviyesinde olabilir. Dizel enjektör temizliği fiyatı bu yüzden sıfıra yakın bir para demek anlamına gelmekte.

enjeksiyon bağlantı şeması
enjeksiyon bağlantı şeması Enjeksiyon Nedir

Enjeksiyon Arızası Belirtileri

Aracınızda motor enjeksiyon arızası mevcut ise karşılaşabileceğiniz diğer sorunlar şunlardır;

  • Araç içerisinde kötü koku oluşumu meydana gelir.
  • Motorunuz arıza verir.
  • Motor çekiş performansı düşer.
  • Yakıt tüketimi artar.
  • Egzozda hasar ya da bozulma oluşur.
  • Araçtan siyah duman çıkar. 

Enjeksiyon arızası belirtileri için genelde aracınızın gösterge tablosunda bir motor arıza ışığı lambası yanar genelde sürücüler ilk oradan fark ederler, ancak her araç için bu geçerli olmayabilir.

Enjeksiyonu kontrol ettirin ne demek

Enjeksiyon sisteminde tıkanıklık olduğunda enjeksiyonu kontrol ettirin hatası alabilirsiniz. Bu genelde aldığınız yakıttan kaynaklı ve yakıt filtresinin zamanında değişmemesinden kaynaklanır. Enjeksiyon TEMİZLEME tabi ki yapılan bir işlemdir ancak unutmayın ki temizliğin maliyeti yeni bir enjeksiyon sisteminin fiyatına yakındır. Tıkalı Enjektör NASIL Açılır peki sökmeden diye sorabilirsiniz. Bunun için benzinliklerde satılan würth enjeksiyon temizleme sıvılarını alabilirsiniz.

Enjeksiyon arızası neden olur?

Motor enjektörleri huni şeklinde bir yapıya sahipken, yakıt gönderimini sağladıkları kanallar ise daha dar bir yapıdan oluşmaktadır. Bundan dolayı ise enjeksiyon arızalarında en önemli etken yaşanan tıkanmalar olmaktadır. Zaman içerisinde yakıt enjektörü tıkar ve püskürtme mekanizmasında arıza oluşmasına sebep olur. Genelde bu tıkanmalar ise yakıt filtresiniz zamansız değişmesinden kaynaklanır.

Enjektor arızası motora zarar verir mi?

Evet motora az yakıt gitmesi ve motorun sarsıntılı çalışmasına neden olduğu için. Enjektör arızası aracın motoruna ciddi anlamda zarar verir.

Enjektör arızası nasıl belli olur?

Genelde belirtileri aracın çalışması zor olur. Titreme ve sarsıntı ile birlikte bu belirtiler yaşanıyorsa enjektör arızasından şüphe edebilirsiniz. Bir başka belirtisi ise, araç rölantisini koruyamaz rolanti düşerek aracın durmasına sebep olur. Özellikle ışıklarda ve aracı her boşa attığınızda stop etme sorunu ile karşı karşıya kalırsınız.

Dizel enjektör ömrü ne kadar?

Araç eğer benzinli ise 40.000 km’de, dizel ise de 25.000 km ila 30.000 km arasında enjektör temizliğinin yaptırılması gerekmektedir.

Enjektör tıkalı ise ne olur?

Bir veya daha fazla silindirde kaç enjektörün tıkalı olduğunda ateşleme sorunları kendini göstermeye başlayacaktır. Motor gücünde ciddi bir azalma olacağından araçta çekiş düşüklüğü meydana gelecektir. Araçta ani hızlanmalarda performans sorunları meydana gelecektir. Rolanti ve hızlanma sorunları genelde kendini daha belirgin kılar.

Benzinli araçlarda enjektör arızası nasıl anlaşılır?

  1. Motor arıza ışığının yanması
  2. Tekleme ya da motor titremesi.
  3. Gürültülü rölanti sesi.
  4. Motorun kendiliğinden stop etmesi.
  5. Yakıt sızıntısı

Enjeksiyon sistemi arızası ne demek?

Enjeksiyon arızası genelde dizel araçların başına gelen arızalardandır. Motor çalışmak için enerjiye ihtiyaç duyar , bu enerjiyi sağlayan ve yakıt iletimini sağlayan sistem enjeksiyon sistemidir.  Enjeksiyon sisteminde oluşan sorunlara enjeksiyon sistemi arızası denmektedir.

Dizel enjektör arızası nasıl anlaşılır?

  1. Araç rölantide çalışırken devir dalgalanmaları yaşanır.
  2. Gaz yememe problemleri ile karşılaşılır.
  3. Aracın çekiş gücü azalır.
  4. Normalden fazla şekilde yakıt tüketilir.
  5. Egzoz duman atar.
  6. Motor sarsıntılı çalışarak sesi değişir.

Ayrıca bu belirtiler LPG enjektör arızalanırsa da yaşanır.

Eğer makalemizi beğendiyseniz, düşüncelerinizi bize yorum olarak aşağıdaki bölümde bırakabilir. Ayrıca bizi güncel olarak FacebookİnstagramTwitter ve Youtube üzerinden takip edebilirsiniz

İbrahim Arslan
İbrahim Arslan
İbrahim Arslan, 10 yılı aşkın sektör deneyimine sahip bir otomotiv uzmanıdır. ASE Master, L1, L2 ve L3 Advanced Level Specialist sertifikasının yanı sıra Advanced Automotive Systems lisans derecesine sahiptir. İbrahim, kariyeri boyunca becerilerini otomotiv arıza analizi incelemeleri, danışmanlık, teşhis yazılımı geliştirme ve tabii ki yazmaya yönelik olarak uyguladı. İbrahim, onu elektrikli araçlar ve otonom sistemler gibi en son endüstri trendlerini takip etmeye motive eden matematik, bilim ve teknoloji tutkusuna sahip. Aynı zamanda, 1987 Chevy Cavalier Z-24 ve 1998 Chevy Astro Van AWD gibi eski araçlara bir zaafı var.
RELATED ARTICLES

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Most Popular

Recent Comments

Abdurrahim Yalçın on Otomatik Şanzıman Geç Vites Atma