Cuma, Mart 15, 2024
Ana SayfaŞanzımanOtomatik Şanzıman Nedir Hangi Yağı Kullanır?

Otomatik Şanzıman Nedir Hangi Yağı Kullanır?

Otomatik Şanzımanlar hayatımıza gireli 40 seneyi aşmış durumda, Mazda 323 89 model’de bile günümüze kadar arıza yapmadan, gelen kaliteli Otomatik Şanzıman üretmiş japonlar. Artık neredeyse 5 araçtan 3’ünde otomatik vites kutusu kullanılıyor. Gelin beraber otomatik şanzıman nedir hangi yağı kullanır inceleyelim.

Otomatik Şanzıman Nedir?

Otomatik şanzıman, sürücünün vitesi “D” konumuna alması ile birlikte aracın ivmesini otomatik olarak kendi belirler. Manüel araçlarda şanzıman ve motoru ayırmak için debriyaj kullanılır. Yalnız burada debriyaja kullanıcı basar. Otomatik şanzımanlarda bunu kullanıcı yapması yerine şanzıman kendisi kontrol eder. Birden fazla otomatik şanzıman türü vardır. Eski model ve günümüzde en çok kullanılan şanzıman tipi “TORK KONVEKTÖRLÜ” dür. O yüzden bu yazımızda onu ele alıcaz. Bunun dışında çift kavramalı, CVT, DSG gibi şanzıman türleri olsa da yapısı gereği hepsi aynı mantıkla ilerlemektedir. Değişen şey genelde ömürleri ve vites geçiş hızlarıdır.

Tork Konvektörlü otomatik şanzıman yıllardır kullanılıyor. Size çalışma prensibini açıklamak istiyorum. Öncelikle resimde kahverengi ortada yuvarlak bir şey görüyorsunuz o konvektör işte şanzımanın kalbidir. Motorun haraketi ile birlikte o parça volanta bağlı ve dönmeye başlıyor o parçanın içerisinden 2 adet mil çıkıyor. Bir tanesi yağ pompasına gidiyor. Motor hareketi ile bu parça her zaman hareket eder. 2. Mil ise sadece yağ pompası konvektöre yağ gönderirse hareket eder. Yağ pompasının konvektöre yağ gönderip göndermeme side sürücünün vitesi “D” ye alması ile birlikte başlar. Sürücü vitesi geçirdiği anda konvektör yağ ile dolar ve 2.mil e hareket verir. Bu 2.mil şanzımanın içine girdikten sonrada işler biraz karışacak.

Otomatik Şanzımanda Kavrama Grupları

Otomatik şanzımanın içerisinde her vites için kavrama grupları vardır. Bu kavrama gruplarının içerisinde piston ve balatalar vardır. Bu balatalar yağ ile çalışan balatalardır. 1.vites gerekli olduğunda, 1.vites dişlisini tutan kavramaya yağ pompası basınçlı bir şekilde yağ basar. Bu yağ pistonu iter piston da balataları sıkıştırır. Normalde boşa dönen balatalar sıkışınca, dişliyi kilitler ve aracın vitese geçmesini sağlar. Tork konvektör den aldığı hareketi balatalar 1.vitese aktarmış olur. Aslında bakarsanız planet dişli gezegen dişli gibi bazı detaylı konular var ama temel çalışma mantığını bu şekilde açıklayabiliriz. Az önce bahsetmiş olduğumuz balatalar eğer doğru yağ kullanılmaz ise aşınır genelde otomatik şanzımanlarda ATF-2 yağ kullanılır ve direksiyon yağı ile aynıdır amacı hidrolik özelliği göstermektedir. Her aracın yağı ve ne kadar konulacağı bilgisi farklıdır araçlarda balata sayısıda çok farklı olabilir bu aracın tork gücüne göre değişmektedir.Yorumlarda eğer bilgi almak isterseniz destek sağlayabilirim.

Otomatik Şanzımanın Beyni

Yağ pompasının ne zaman hangi kavramaya yağ göndereceğine otomatik şanzımanın beyni karar verir. Beyin bazı araçlarda elektronik bazı araçlarda ise mekaniktir. Mekanik olan sistemlerde şanzıman motorun emme manifold’una bir hortum direk bağlıdır. Tam burada Vakum Modülatörü vardır. Vakum ayarı vites geçiş zamanlaması buradan yapılabilir ayrıca. Burdan alınan vakum gücüne göre beyinde yağ kanallarını açıp kapanarak, hangi kavramaya ne zaman yağ göndereceğini anlar. Elektronik sistemlerde ise vakum yerine tüm bilgiler motor beyninden alınır. Genelde beyin şanzımanın alt tarafında bulunur ve kartel söküldüğünde erişim sağlanır eğer arıza buradan ise şanzımanı motordan ayırmadan müdahale edilebilir.

otomatik şanzıman nedir beyni neresindedir
İbrahim Arslan
İbrahim Arslan
İbrahim Arslan, 10 yılı aşkın sektör deneyimine sahip bir otomotiv uzmanıdır. ASE Master, L1, L2 ve L3 Advanced Level Specialist sertifikasının yanı sıra Advanced Automotive Systems lisans derecesine sahiptir. İbrahim, kariyeri boyunca becerilerini otomotiv arıza analizi incelemeleri, danışmanlık, teşhis yazılımı geliştirme ve tabii ki yazmaya yönelik olarak uyguladı. İbrahim, onu elektrikli araçlar ve otonom sistemler gibi en son endüstri trendlerini takip etmeye motive eden matematik, bilim ve teknoloji tutkusuna sahip. Aynı zamanda, 1987 Chevy Cavalier Z-24 ve 1998 Chevy Astro Van AWD gibi eski araçlara bir zaafı var.
RELATED ARTICLES

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Most Popular

Recent Comments

Abdurrahim Yalçın on Otomatik Şanzıman Geç Vites Atma